عوارض سموم:
برای حفظ محصولات از گزند آفات و بیماری های گیاهی گرایش به سمت مبارزه شیمیایی علیه آفات بیشتر شده است. مصرف سموم خسارت ناشی از آفات و بیماری را کاهش می دهد ولی در عوض آلودگی محیط زیست٬ انسان٬ دام٬ جانوران خونسرد (ماهیان) حشرات و غیره را سبب می شود و در نتیجه بر هم خوردن تعادل طبیعی بین آفات و دشمنان طبیعی٬ پیدایش آفات جدید و یا افزایش خسارت ناشی از آفات همچنان سیر صعودی را می پیماید.مقارن شدن سریع آفات و سموم مصرفی جدید, سازندگان سموم را ناگزیر از ساخت و عرضه فورمولاسیون های قوی با طیف و تاثیر گسترده کرده است.
مصرف بی رویه و غیر معقول آفت کش و عدم توجه کافی به مسائل زیست محیطی سبب شده است تا آفت کش ها به بدن جانوران و آبزیان راه یابد وبعدا از طریق زنجیره غذایی به بدن انسان منتقل می شود.
از آنجا که برنامه های مبارزه با آفات و کاربرد سموم شیمیایی عمدتا با اجتماعات کشاورزان و دیگر ساکنان سرو کار دارد خطر اولیه سموم شیمیایی از طریق مختلف به خود آنها بر می گردد.
بعضی از سموم بر سیستم اعصاب تاثیر دارند و بعضی از طریق سوخت و ساز بدن جذب می شود وبرخی از سموم دارای فلزات سنگین هستند که به یاخته های در حال تقسیم حمله می کنند .
سمپاشی بی رویه باعث از بین رفتن ماهیهای آبهای شیرین , کرم ابریشم , دام , بندپایان شکاری و انگلی و گرده افشان می شود.هنگامی که دشمنان طبیعی آفات قربانی سموم می شوند و از بین میبرند جمعیت آفات از قید طبیعی آنان رها می شوند و تعدادشان رو به افزونی می گردد.
احداث باغ:
زمين غرس نهال گيلاس بايد صاف و تسطيح شده باشد و اگر شيب دار است كرت بندي شود تا حين آبياري يا بارش دچار فرسايش نشود.
نكته مهم: بهتر است قبل از غرس از زمين آزمايش خاك بگيرم تا كمبود ها مشخص شود.
بهتر است قبل از غرس نهال ٬ 30-40 تن كود دامي پوسيده در هكتار به زمين اضافه كرد.وهنگام غرس فاصله مناسب را رعايت نمود ( 6*6-8*8 بسته به زمين ) تا در آينده بهترين محصول را با كمترين مشكل برداشت نمود.
چاله ها بايد 60*60 و به عمق 60 سانتي متر حفر شود وحتما خاك 30 سانتيمتر سطحي را جدا كرد كه بعد از حفر چاله به همراه كود وكمي ماسه كف چاله ريخت تا نهال راحتر ريشه بزند
نكته مهم: در خريد نهال دقت نموده٬ريشه نهال را هنگام انتقال حتما با كيسه بپوشانيد و قبل از غرس در محلول زير ضد عفوني كنيد** بنوميل(200گرم)+خاك(10كيلوگرم)+كود حيواني الك شده (5كيلوگرم)+100 ليتر آب
نكته مهم: محل پيوند بايد حداقل 10 سانتي متر بالا تر از سطح زمين باشد.
قيم:
قيم بسيار مهمتر از آن است كه فكر مي كنيم درصد بالايي از خشك شدن نهال٬ بدليل عدم استفاده از قيم و يا نصب نادرست آن است.قيم بايد با فاصله 30 سانتي متر از نهال در خلا ف جهت بادي كه به نهال مي وزد طوري نصب شود كه به طور مورب وسط نهال را قطع كند بطوري كه يك سوم قيم از نهال بگذرد.و حتما با گره اي شبيه 8 انگليسي به هم وصل شود حال شديد ترين باد هم نمي تواند نهال را زياد جابجا كند.
هرس:
هرس جز مهمترین عملیات باغات است که عمیق ترین تاثیر فیزیولوژیکی را روی درختان دارد.
مزایای هرس درست و به موقع:
1.تربیت و فرم دهی مناسب به درخت که موجب کاهش هزینه نگهداری و سمپاشی و غیره می شود.
2.ایجاد تعادل مناسب بین ریشه و شاخسار ها
3.افزایش نور گیری و تهویه بین شاخه های داخلی که موجب افزایش عملکرد و کاهش بیماری های قارچی می شود.
4.افزایش عمر مفید درخت
انواع هرس:
1.هرس فرم دهي:
نوعي هرس زمستانه است كه در چند سال اول جهت ايجاد فرم اصلي درخت انجام مي شود.
سال اول:بعد از كاشت نهال بايد از ارتفاع80-100 سانتي متري از زمين سر برداري صورت گيرد
سال دوم:از دو يا سه شاخه فرعي ايجاد شده از بالاي محل جوانه اي كه به سمت خارج است قطع مي كنيم.
سال سوم:مانند سال دوم دوباره شاخه هاي فرعي را ازبالاي محل جوانه به سمت خارج قطع مي كنيم٬حال ما درختي خوش فرم با شاخه هاي پايه و اصلي زيبا و محكم داريم كه نويد دهنده محصول وعمر بالاست.
2.هرس تابستانه: همان سربرداري كه اواخر تابستان جهت كنترل رشد و تحريك شكوفه دهي در فصل جاري انجام مي شود.
3.هرس پاييزه: دراوايل فصل پاييز با حذف شاخه هاي آسيب ديده و آلوده جهت از بين برن كانون آفت وبيماري در باغ
4.هرس زمستانه: اين هرس همانطور كه از اسمش پيداست در فصل زمستان(خواب) قبل از باز شدن درخت انجام مي شود انجام هرس سبك موجب افزايش محصول درفصل جاري مي شود.
نكته مهم: محل برش را حتما با چسب باغباني بپوشانيد٬ چون محل تجمع و ورود عوامل بيماري زاست
نكته مهم:گاهي در ماهاي سرد سال همزمان با پوشش برف روي زمين بر اثر انعكاس اشعه خورشيد روي تنه درختان سوختگي ها وترك خوردگي هايي ايجاد مي شود كه علاوه بر كاهش عمر مفيد درخت محل تجمع آفات و عوامل بيماري زا ميشود٬ لذا پيشنهاد مي شود تنه درخت را تا ارتفاع 60-100 سانتي متر با يك محافظ بپوشانيم براي اين منظور تركيب زير را با قلم مو به تنه درخت بماليد:
گل سفيد(10 كيلوگرم)+آهك(1.5 كيلوگرم)+ آب(10 ليتر)
كود دهي:
ميزان كود بسته به خاك زمين متغيير است اما آن چيز كه مسلم است بهترين كود همان كود پوسيده دامي است كه موجب بهبود بافت خاك مي شود.
نكته مهم:بخش فعال ريشه٬ريشه مويي است كه در سايه انداز درخت وجود دارد بسته به نوع آبياري سطحي يا عمقي است.به همين دليل بر لزوم آبياري قطره اي تاكيد مي شود چون هم مصرف آب را كاهش مي دهد و هم ميزان جذب كود هاي شيميايي بيشتر مي شود و جلوي مصرف بي رويه و آلودگي محيط زيست هم گرفته مي شود.
نكته مهم: علائم كمبود ازت: درختان مواجه با كمبود ازت داراي برگ هاي كوچك هستند و احتمالا ريزش زودرس يكي ديگر از علايم كمبود ازت است.
نكات مهم در كود دهي:
1.به دستور آزمايشگاه خاك شناسي عمل كنيد٬كود اضافه علاوه بر زيان مالي موجب تخريب بافت خاك و همچنين آلوده شدن محيط زيست مي شود.
2.نهال در 3 سال اول چون رشد رويشي داشته٬ فقط نياز به كود ازته(اوره) دارد٬ 100-200 گرم هر سال(بهتر است در 3 نوبت )و از سال چهارم چون درخت شروع به ميوه دهي مي كند كود فسفره وپتاسه هم نياز است.
3.مقدار كود مورد نياز درختان بارور گيلاس بطور تقريبي در هر هكتار 80 كيلو گرم ازت٬ 70 كيلو گرم فسفر و 120 كيلو گرم پتاس مي باشد.
نكته مهم: براي گيلاس مصرف كود حيواني در اوايل فصل پاييز مناسب است٬ وكودهاي ازته هر ساله نياز است.
3.درخت علاوه بر ازت پتاس و فسفر به عناصر ريز مغذي هم نياز دارد كه بايد هر ساله تامين شود و يكي از بهترين روش كودهي ريز مغذي محلول پاشي به وسيله سمپاش وجذب توسط برگ است.
محلول پاشي با سكوسترون آهن 1 % و سولفات روي 20% در بهار در صورت مشاهده علايم كمبود در برگ (زمينه زرد رنگ بدون تغيير رنگ رگبرگ) به فاصله 14 روز 2-3 بار تكرار شود.
4.بهترين راه كودهي چالكود است
نكته مهم:قبل از به خواب رفتن درخت يكي از بهترين زمانها براي كود دهي است كه موجب ذخيره كود در داخل تنه درخت مي شود.
آفات وبيماري هاي گيلاس:
آفات:
مهمترين آفت در درخت گيلاس٬ مگس گيلاس است و بعد از آن به ترتيب كرم سفيد ريشه٬سرخرطومي٬كنه قرمز٬سوسك چوبخوار و شته است.
نكته مهم:در مبارزه با همه اين آفات مبارزه فيزيكي(غير شيميايي) مي تواند بسيار موثرتر از مبارزه شيميايي باشد.
مبارزه فيزيكي:
1-از بين بردن علف هاي هرز و نظافت باغ به منظور ايجاد شرايط مناسب جهت رشد درختان
2.جمع آوري برگ و ميوه هاي ريخته در پاي درخت قبل از خروج لاروها از آنها و رفتن داخل خاك
3-شخم زدن پاي درخت
نكته: همه اينكارها محل و كانون زمستان گذراني اين آفات را از بين مي برد و با برهم زدن سيكل زندگي آنها موجب نابودي آنها مي شود
4- غرق آب كردن باغ در شبهاي زمستان٬ چون تخم يا شفيره اين حشرات در عمق خاك (3-5 سانتي متري) هستند ايجاد يخ در سطح باغ موجب نابودي تخم و شفيره ها مي شود.
مگس گيلاس:
زمستان گذراني اين حشره به صورت شفيره و در عمق (3-5 سانتي متري)خاك است ودر فصل بهار به حشره بالغ(مگس) تبديل مي شود اين مگس با خرطوم خود در سطح ميوه نارس شكافي ايجاد كرده وبعد تخم گذاري مي كند بعد از چند روز تخم به لارو تبديل شده و وارد ميوه مي شود و موجب كاهش مرغوبيت ميوه مي گردد.
علامت بارز مگس گيلاس نقطه اي زرد رنگ در وسط بدن آن است.
مبارزه:
1.غير شيميايي:
الف. مبارزه فيزيكي كه در بالا گفته شده
ب.تله ها كه آفات را به دام مي اندازند(نوارهاي رنگي چسبنده و فرموني)
2.شيميايي:استفاده از سمومي همچون ديازينون ٬گوزاتيون آمبوش٬ديپتركس و ... به همراه 1 % ملاس يا شكر كه اثر بخشي سمپاشي را بيشتر مي كند.
نكته مهم:با مبارزه همزمان شيميايي و غير شيميايي (تلفيقي IPM) مي توان با كمترين هزينه سالم ترين ميوه را تهيه نمود.يعني فقط يكبار سمپاشي آن هم 20 روز قبل از برداشت ميوه.
البته تجربه نشان داده سمپاشي در زماني كه گلها تلقيح شده و يك سوم گلبرگها در حال ريزش هستند هم مي تواند نتايج رضايت بخشي به همراه داشته باشد.
نكته مهم: استفاده از محلول مویان با هر نوع سم و كود برگی اثر آن سم و یا كود برگ را در حد %70-100 % افزایش داده و استفاده از آن برای كشاورزان توصیه مي شود.
سرخرطومي گيلاس:
سوسكي است قرمز طلايي رنگ كه مقابل نور به سبز فلزي در مي آيد.
زمستان گذراني در 5-10 سانتي متري خاك و به صورت شفيره است.
زمان فعاليت اين حشره در شب هاست و با تغذيه از گوشت ميوه موجب بد شكل شدن ميوه مي شود. اين سوسك پس از بلوغ روي سطح ميوه با خرطوم شكاف ايجاد كرده و تخم مي گذارد. بعد از 10 روز اين تخمها به لارو تبديل مي شود ولاروهم از گوشت ميوه استفاده كرده و علاوه بر كاهش مرغوبيت اغلب موجب ريزش ميوه مي شود.
مبارزه:
1.مبارزه فيزيكي كه در بالا ذكر شده.
2.شيميايي: مصرف سمومي مثل ديازينون
باز هم تاكيد مي شود مبارزه غير شيميايي بسيار موثر تر است چون حشره در حالت خواب زمستانه بسيار آسيب پذير تر است.
كرم سفيد ريشه:
حشره بالغ همان سوسك هاي خالداري هستند كه اندازه يك بند انگشت بوده و پرواز مي كنند.
خسارت اين حشره در مرحله لاروي است بخصوص لارو سن 3
اين حشره پس از بلوغ
نظرات شما عزیزان: